İstinaf Nedir?

Öncelikle tanımından başlamak gerekirse; istinaf, ilk derece mahkemeleri tarafından verilen kararların hem olay yönünden hem de hukuki açıdan üst dereceli mahkeme tarafından denetlenmesi şeklinde tanımlanabilir. İstinaf kanun yoluna başvurulduğu zaman ilgili hukuk davası üst dereceli İstinaf Mahkemesi diğer bir deyişle Bölge Adliye Mahkemesi tarafından ikinci kere incelenerek yerel mahkemenin kararı denetlenmiş olur.

İstinaf Yoluna Başvurulabilen Kararlar Nelerdir?

İstinaf yoluna başvurulabilen kararlarla ilgili düzenleme Hukuk Muhakemeleri Kanunu 341. Maddesinde yer alır ve ilgili kanun maddesine aşağıda yer verilmiştir.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu Madde 341

1. (Değişik:22/7/2020-7251/34 md.) İlk derece mahkemelerinin aşağıdaki kararlarına karşı istinaf yoluna başvurulabilir:
• a) Nihai kararlar.
• b) İhtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilen kararlar.
2. (İptal birinci cümle: Anayasa Mahkemesi’nin 24/2/2022 tarihli ve E.:2021/34, K.:2022/21 sayılı Kararı ile) (…) (Ek cümle: 24/11/2016-6763/41 md.) Ancak manevi tazminat davalarında verilen kararlara karşı, miktar veya değere bakılmaksızın istinaf yoluna başvurulabilir.
3. Alacağın bir kısmının dava edilmiş olması durumunda üç bin Türk Liralık kesinlik sınırı alacağın tamamına göre belirlenir.
4. Alacağın tamamının dava edilmiş olması durumunda, kararda asıl talebinin kabul edilmeyen bölümü üç bin Türk Lirasını geçmeyen taraf, istinaf yoluna başvuramaz.
5. İlk derece mahkemelerinin diğer kanunlarda temyiz edilebileceği veya haklarında Yargıtay'a başvurulabileceği belirtilmiş olup da bölge adliye mahkemelerinin görev alanına giren dava ve işlere ilişkin nihai kararlarına karşı, bölge adliye mahkemelerine başvurulabilir.

İstinaf Dilekçesinde Bulunması Gereken Unsurlar Nelerdir?

İstinaf dilekçesinde bulunması gereken unsurlar ile ilgili düzenleme Hukuk Muhakemeleri Kanunu 342. Maddesinde yer alır ve ilgili kanun maddesine aşağıda yer verilmiştir.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu Madde 342

1. İstinaf yoluna başvurma, dilekçeyle yapılır ve dilekçeye, karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenir.
2. İstinaf dilekçesinde aşağıdaki hususlar bulunur:
• a) Başvuran ile karşı tarafın davadaki sıfatları, adı, soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası ve adresleri.
• b) Varsa kanuni temsilci ve vekillerinin adı, soyadı ve adresleri.
• c) Kararın hangi mahkemeden verilmiş olduğu ve tarihi ile sayısı.
• ç) Kararın başvurana tebliğ edildiği tarih.
• d) Kararın özeti.
• e) Başvuru sebepleri ve gerekçesi.
• f) Talep sonucu.
• g) Başvuranın veya varsa kanuni temsilci yahut vekilinin imzası.
3. İstinaf dilekçesi, başvuranın kimliği ve imzasıyla, başvurulan kararı yeteri kadar belli edecek kayıtları taşıması durumunda diğer hususlar bulunmasa bile reddolunmayıp, 355 inci madde çerçevesinde gerekli inceleme yapılır.

İstinaf Dilekçesinin Verilmesi Nasıl Olur?

İstinaf dilekçesinin nasıl verileceği ile ilgili düzenleme Hukuk Muhakemeleri Kanunu 343. Maddesinde yer alır ve ilgili kanun maddesine aşağıda yer verilmiştir.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu Madde 343

1. İstinaf dilekçesi, kararı veren mahkemeye veya başka bir yer mahkemesine verilebilir. İstinaf dilekçesi hangi mahkemeye verilmişse, o mahkemece bölge adliye mahkemesi başvuru defterine kaydolunur ve başvurana ücretsiz bir alındı belgesi verilir.
2. Kararı veren mahkemeden başka bir mahkemeye verilmiş olan istinaf dilekçesi, bu mahkemece yukarıdaki fıkraya göre işlem yapıldıktan sonra kararı veren mahkemeye örnekleriyle birlikte gönderilir. Bu durum derhâl mahkemesine bildirilir.
3. İstinaf yoluna başvurma tarihi konusunda 118 inci madde hükmü uygulanır.
4. Dosya, kararı veren mahkemece, istinaf dilekçesinde gösterilen daire ile bağlı kalınmaksızın, ilgili bölge adliye mahkemesine gönderilir.